Wat is bestuurdersaansprakelijkheid of D&O?

In het hectische wereld van het ondernemen staat risico’s durven nemen centraal. Bestuurders van vennootschappen, vzw’s, verenigingen en stichtingen bekleden een cruciale rol in het sturen en beschermen van hun ondernemingen. Echter, deze verantwoordelijkheid brengt ook inherent risico’s met zich mee, zoals de bestuurdersaansprakelijkheid.

Bestuurdersaansprakelijkheid houdt in dat bestuurders van vennootschappen en vzw’s aansprakelijk gesteld kunnen worden voor schade. Met name schade die de onderneming of derden lijden als gevolg van hun fouten of nalatigheden. Hierbij kan de aansprakelijkheid zowel burgerlijk als strafrechtelijk zijn. En kan dit vervolgens leiden tot aanzienlijke financiële gevolgen voor de bestuurder, zelfs tot het aanspreken van zijn privévermogen.

Wat is bestuurdersaansprakelijkheid?

Bestuurdersaansprakelijkheid is een complexe materie die wordt beheerst door diverse wettelijke bepalingen, verspreid over verschillende het Wetboeken waaronder het Burgerlijk Wetboek en het Strafwetboek. In essentie houdt bestuurdersaansprakelijkheid in dat bestuurders aansprakelijk zijn voor schade die de onderneming of derden lijden als gevolg van hun fouten of nalatigheden. Deze fouten of nalatigheden kunnen betrekking hebben op diverse aspecten van het bestuur, zoals:

De laatste jaren zijn de klachten i.v.m. pesten op het werk gestegen met 30%!

• Gewone bestuursfouten: een bestuurder die een onverantwoorde investeringsbeslissing neemt, schade door het niet afsluiten van essentiële verzekeringen (bv. cyberverzekering), een arbeidsongeval waarbij iemand een zwaar letsel oploopt of zelfs overlijdt, een aanklacht van discriminatie bij aanwerving, een werknemer dient klacht in wegens seksuele intimidatie, …

• Inbreuken op de wetgeving, statuten of het WVV: vennootschapsmiddelen worden aangewend voor een ander doel dan omschreven in de statuten, niet of laattijdig neerleggen van de jaarrekeningen, de algemene vergadering niet bijeen roepen, …

• Buitencontractuele fouten: werk toevertrouwen aan een niet geregistreerde aannemer, verbintenissen aangaan die de capaciteit van de vennootschap of vereniging te boven gaat, …

• Kennelijk grove fout die bijdraagt tot het faillissement: het verder zetten van een duidelijk verlieslatende activiteit, niet bijhouden van boekhouding of fraude, …

Burgerlijke en strafrechtelijke aansprakelijkheid

Bestuurdersaansprakelijkheid kan zowel burgerlijk als strafrechtelijk zijn. Burgerlijke aansprakelijkheid houdt in dat de bestuurder aansprakelijk is voor de schade die de onderneming of derden lijden. Deze schade kan worden vergoed door de bestuurder of door de verzekeraar van de bestuurder.

Strafrechtelijke aansprakelijkheid houdt in dat de bestuurder strafbaar is gesteld voor een misdrijf, zoals valsheid in geschrifte, misbruik van vertrouwen of fraude. In geval van strafrechtelijke aansprakelijkheid kan de bestuurder een straf van gevangenisstraf of geldboete opgelegd krijgen.

Bescherm uw privévermogen

De risico’s van bestuurdersaansprakelijkheid zijn aanzienlijk, en het is van essentieel belang dat bestuurders hun privévermogen beschermen. Een effectieve manier om dat te doen is het afsluiten van een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering of D&O-verzekering. Deze verzekering dekt de schadeclaims die tegen de bestuurder worden ingediend, zowel op burgerlijk als strafrechtelijk vlak.

Dekking van een D&O-verzekering

De dekking van een D&O-verzekering varieert afhankelijk van de verzekeraar en het gekozen contract. Over het algemeen dekken D&O-verzekeringen de volgende schadeclaims:

• Burgerlijke aansprakelijkheid: voor de schadevergoedingen die lastens de bestuurders worden gevorderd wegens hun bestuursfouten.

• Burgerlijke verdediging: voor de verdediging van de bestuurders ten aanzien van vorderingen door bv. werknemers, klanten of leveranciers, voor lichamelijk letsel, materiële schade of immateriële schade.

• Strafrechtelijke verdediging: voor de verdediging van de bestuurders wanneer zij strafrechtelijk vervolgd worden.

Premie van een D&O-verzekering

De premie van een D&O-verzekering wordt bepaald door diverse factoren, waaronder:

• De grootte van de onderneming: grote ondernemingen met een complexe structuur lopen doorgaans een hoger risico op bestuurdersaansprakelijkheid dan kleine ondernemingen met een eenvoudige structuur.

• De activiteiten van de onderneming: ondernemingen die actief zijn in risicovolle sectoren, zoals de financiële sector of de gezondheidszorg, lopen doorgaans een hoger risico op bestuurdersaansprakelijkheid dan ondernemingen die actief zijn in minder risicovolle sectoren.

• Territoriale risico’s die de onderneming loopt: een Belgische ondernemingen met bijvoorbeeld een filiaal buiten België en eventuele risico’s in de VS of Canada zullen wellicht een hogere premie betalen voor hun D&O-verzekering.

Belangrijkheid van een D&O-verzekering

Een D&O-verzekering is een belangrijke bescherming voor bestuurders. De verzekering kan bestuurders helpen om de financiële gevolgen van hun bestuurdersaansprakelijkheid te dragen, waardoor ze hun privévermogen afschermen. En dit tegen een doorgaans relatief lage premie in vergelijking met de mogelijke financiële gevolgen van bestuurdersaansprakelijkheid. Daarom is het voor bestuurders van groot belang om een D&O- of bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering af te sluiten.