Wat is de impact van een stijgende rente op mijn obligatie?

Lage rente, goed voor schuldpapier?

Om een obligatie en de impact van de rente te begrijpen, kaderen we graag even de laatste maanden. De laatste 10 jaar schipperde de tienjarige langetermijnrente tussen +5,84% en -0,40%. Op de grafiek van De Tijd hieronder van de OLO op tien jaar merkt u dat we de laatste jaren een lange periode van dalende rentevoeten hebben gekend, gevolgd door lage en zelfs negatieve rentes. Van december 2020 tot maart 2021 is de rentevoet voor de tienjarige overheidsschulden in de Verenigde Staten verdubbeld. En hoewel de rente bij ons nog negatief was, stelden we eveneens een stijging vast. En de laatste dagen staat de Belgische OLO op tien jaar opnieuw positief. Voor bestaande portefeuilles betekent dit slecht nieuws. Maar wat betekent een stijgende marktrente nu juist voor de waarde van het bestaand schuldpapier?

Risico’s

Er zijn verschillende risico’s verbonden aan schuldpapier. We bekijken de drie belangrijkste risico’s van korter bij.

• Valutarisico: de schuld wordt uitgegeven in een bepaalde valuta. Dit kan in Euro zijn, maar eveneens in Amerikaans dollar of een andere lokale munt. Deze munt kan schommelen ten opzichte van de valuta van de belegger. Bv. wanneer u Amerikaans schuldpapier in dollars koopt. Deze schommelingen kunnen een positief of negatief effect hebben op de prijs van de obligatie in de lokale munt.
• Renterisico: gedurende de looptijd van uw obligatie kan de marktrente wijzigen. Dit risico hangt dus af van de algemene marktevoluties. Vaak wordt de term ‘duration’ gebruikt om de rentegevoeligheid van een obligatie op obligatieportefeuille aan te duiden. Hoe langer de duration van een obligatie, hoe groter de rentegevoeligheid.
• Kredietrisico: als het kapitaal en eventueel een deel van de rente niet worden terugbetaald door de emittent (instelling die de obligatie uitgeeft). Argentinië kan hier als voorbeeld worden genomen.

Impact van een rentestijging of – daling

Wanneer de markrente stijgt, daalt de waarde van bestaande obligaties. Nieuwe uitgiftes zullen gebeuren aan een hogere vergoeding  dan de bestaande. Hierdoor zal de prijs van de schuldbewijzen in portefeuille dalen. Het omgekeerde is uiteraard ook waar. Wanneer de marktrente zakt, zal de waarde van uw obligatieportefeuille stijgen. De afgelopen jaren waren dan ook een mooi scenario voor obligatiebeleggers. De laatste jaren zorgden deze toch voor redelijke rendementen. U begrijpt nu waaraan dit was te wijten.

De marktrentes die in dalende lijn waren, hebben automatisch geleid tot een stijging van de bestaande obligaties in portefeuille. Wanneer de rente echter de stijgende tendens verder zet, kan de waarde van de bestaande effecten onder druk komen. Hierdoor zal er een waardeverlies volgen voor de bestaande portefeuilles. We mogen dan ook concluderen dat een stijgende marktrente niet per definitie goed nieuws is voor wie nog bestaand schuldpapier in portefeuille heeft.