Inhoudsopgave
Het is een mooi idee om iets na te laten aan uw geliefden, of dit nu tijdens uw leven gebeurt via een schenking of na uw overlijden in de vorm van een erfenis. Maar helaas komen daar altijd kosten bij kijken, zoals schenkingsrechten, notariskosten en erfbelasting. Dit kan snel oplopen, en het is niet altijd duidelijk wie deze kosten moet dragen of hoe u ze kunt beperken. In deze blog leggen we stap voor stap uit wat u kunt verwachten en geven we enkele tips om deze kosten zoveel mogelijk te verminderen.
Wat zijn schenkingsrechten precies?
Bij een schenking tijdens uw leven – dus bijvoorbeeld als u geld, juwelen of zelfs vastgoed aan iemand wil geven – moet er in veel gevallen belasting worden betaald. Dit heet schenkingsrechten. Hoeveel u of de ontvanger moet betalen, hangt van verschillende zaken af: de waarde van wat u schenkt, of u roerende goederen (zoals geld) of onroerende goederen (zoals een huis) schenkt, en in welk gewest u woont (Vlaanderen, Brussel of Wallonië). Het klinkt misschien wat technisch, maar de tarieven verschillen dus per situatie.
Wie betaalt de schenkingsrechten?
Meestal is het de ontvanger, ook wel de begiftigde, die deze schenkingsrechten betaalt. Toch kunt u als schenker beslissen om dit zelf te doen. Het is handig om hier vooraf goed over na te denken en eventueel te overleggen met een notaris of financieel adviseur.
Hoe kunt u schenkingsrechten vermijden?
1. De handgift
Een eenvoudige manier om belasting te besparen is de handgift. Dit houdt in dat u roerende goederen – bijvoorbeeld een som geld of een waardevol sieraad – zonder tussenkomst van een notaris aan iemand geeft. U hoeft geen registratie te doen en dat betekent dat er ook geen schenkingsrechten betaald hoeven te worden. Klinkt simpel, toch? Maar er zit een addertje onder het gras: als u binnen drie jaar na deze handgift overlijdt (in Vlaanderen en Brussel) of binnen vijf jaar (in Wallonië), dan wordt de schenking toch bij uw nalatenschap geteld en zal er erfbelasting moeten worden betaald door de ontvanger.
2. Schenking registreren
Wilt u dit risico vermijden, dan kunt u de schenking laten registreren. Dit kan tegenwoordig zelfs eenvoudig online via het Kantoor Rechtszekerheid. Hierbij worden schenkingsrechten wel meteen betaald, maar u voorkomt dat er erfbelasting verschuldigd is als u binnen de genoemde termijn overlijdt. Zo bespaart u uw dierbaren een hoop kopzorgen. Voor onroerende goederen, zoals een huis, is registratie via een notaris overigens verplicht.
3. Schenkingsverzekering
Een ander idee is een schenkingsverzekering. Deze verzekering dekt de erfbelasting die zou worden geheven als u overlijdt binnen de drie of vijf jaar na een handgift. Het is een extra kost, maar het geeft wel zekerheid dat uw dierbaren niet voor verrassingen komen te staan.
Erfbelasting: wat u moet weten?
Na een overlijden moet er erfbelasting betaald worden op alles wat u nalaat. Dit geldt voor zowel roerende als onroerende goederen. In Vlaanderen spreken we van erfbelasting, terwijl in Brussel en Wallonië de term successierechten nog steeds wordt gebruikt. De tarieven hangen net als bij schenkingsrechten af van de waarde van de erfenis en de relatie die de erfgenaam had met de overledene. Dichtbij familie, zoals kinderen, betalen doorgaans minder dan verre familieleden of niet-familieleden.
Hoe kunt u erfbelasting verminderen?
1. Schenken bij leven
Een veelgebruikte manier om erfbelasting te verminderen is door tijdens uw leven al een deel van uw vermogen te schenken. Zo verlaagt u de waarde van uw toekomstige nalatenschap, en dus ook de belasting die uw erfgenamen moeten betalen. Door strategisch te schenken, bijvoorbeeld in kleine bedragen verspreid over meerdere jaren, kunt u bovendien gebruikmaken van belastingvrije schijven.
2. Schenkingsverzekering
Zoals eerder vermeld, kunt u met een schenkingsverzekering ervoor zorgen dat de erfbelasting wordt gedekt, mocht u onverwacht komen te overlijden binnen de drie- of vijfjaarstermijn na een handgift. Zo voorkomt u dat de belasting alsnog hoog oploopt.
Notariskosten: wat moet u weten?
Schenken of een erfenis zijn er ook kosten verbonden aan de diensten van de notaris. Deze kosten bestaan uit het ereloon van de notaris, aktekosten en dossierkosten.
Notariskosten bij schenkingen
Als u wilt schenken en dit wilt laten registreren bij een notaris, moet u naast de schenkingsrechten ook deze notariskosten betalen. In de meeste gevallen worden deze kosten door de begiftigde betaald, maar het kan ook zijn dat u als schenker deze kosten op u neemt.
Notariskosten bij erfenissen
Ook bij een erfenis moet de notaris betaald worden. Deze kosten worden meestal uit de erfenis zelf betaald, zodat de erfgenamen hier niet direct zelf voor hoeven te zorgen. Maar het is goed om te weten dat deze kosten van invloed zijn op het uiteindelijke bedrag dat de erfgenamen ontvangen.
Handige tips om kosten te verminderen
Niemand wil dat zijn of haar erfgenamen met onverwachte kosten of belastingaanslagen geconfronteerd worden. Daarom is het verstandig om vooruit te denken en slimme keuzes te maken. Hier zijn een paar praktische tips:
- Best schenken in kleine bedragen: door in kleine porties te schenken, kunt u binnen belastingvrije schijven blijven.
- Begin op tijd: hoe eerder u begint met schenken, hoe meer u kunt spreiden en hoe minder belasting er betaald hoeft te worden.
- Vraag advies aan een expert: een gesprek met een notaris of fiscalist kan u helpen om de beste strategie te bepalen voor uw specifieke situatie. Elke familie en elk vermogen is anders, en maatwerk kan u flink wat geld besparen.
Conclusie
Schenken of erven is een emotioneel en financieel belangrijke beslissing. U wilt uw dierbaren niet alleen financieel ondersteunen, maar ook voorkomen dat ze onnodige kosten en belastingaanslagen moeten betalen. Door nu al strategisch te denken over schenkingen, erfbelasting en notariskosten, kunt u ervoor zorgen dat uw nalatenschap zonder grote financiële lasten bij uw geliefden terechtkomt.
Wilt u meer weten over hoe u de kosten van schenkingen en erfenissen kunt beperken? Neem gerust contact op met Maes Group voor persoonlijk advies op maat.
